Okolica - Koniówka

FESTIVAL
Przejdź do treści
Projekt
Bogusław Zięba

Okolica

Okolica
Bogactwa naturalne, fauna i flora
Głównymi bogactwami gminy jest torf, surowce skalne i wody geotermalne oraz żwiry rzeczne. W Koniówce istnieje wspaniałe torfowisko – tzw. Wysokie Rudno, inaczej Puścizna, gdzie występuje skarbiec unikatowej roślinności sprzed setek tysięcy lat jak: rosiczka, mech torfowiec, storczyki, żurawiny, wełnianka i borówka bagienna. W wyższych partiach torfowiska występuje odmiana kosówki i brzoza karłowata.
Spotkać tu można łosie, wilki, lisy, jelenie i dziki. Mieszkańcami torfowisk są również takie ptaki jak: puszczyk, myszołów, sowa pójdźka i pszczołojad. Podczas przelotów odpoczywają tutaj dzikie gęsi, a cietrzewie mają swoje tokowiska. Również na torfowiskach odbywa lęgi bocian czarny i błotniaki: stawowy, zbożowy i popielaty.
Do niedawna tutejsze pokłady torfu przez długi czas były eksploatowane i używane przez mieszkańców jako jedyny opał na zimę. Dawniej tutejsze torfowiska rozciągały się aż po „Corny Brzyg”, „Klogówki” i „Bacuch”. Torf przycinano w jednakowej wielkości prostopadłościenne bryły i suszono je najpierw układając w tzw. „stołki”, a potem w „kopki”. Ususzony w ten sposób torf zwano „kopcami” i przed nadejściem zimy zwożono do domów. W latach 1987/88 przerwano nużącą eksploatację wydobywania tego surowca i jego rolę przejął węgiel kamienny.
Ochrona, rzeźba terenu i pogoda
Obecnie trwają przygotowania do objęcia tych terenów ścisłą ochroną ze względu na unikalne znaczenie przyrodnicze – jako park krajobrazowy i rezerwat przyrody. Gwałtowne wydobycie żwirów i surowców skalnych spowodowało degradację „Kamieńców” (przybrzeżnych połaci bogatych w kamień). Przykładem może być budowa kościoła w Chochołowie, zbudowanego w latach 1853 – 1866. Mury tej wspaniałej budowli wzmacniają piaskowce wydobywane z okolicznych potoków w rejonie dzisiejszego Chochołowa, Cichego, Dzianisza, Koniówki, a także z terenów słowackich. Z tego powodu eksploatację przerwano w latach 60 – tych. W rejonie Czarnego Dunajca wykryto również małe pokłady węgla brunatnego i ropy naftowej.
Rzeźbę terenu wykształtowały wody rzeki Czarny Dunajec. Szerokie, migrujące jak sploty warkocza koryto, było jeszcze do niedawna zasobne w kamieńce. Nie oznacza to, że znikły całkowicie z krajobrazu Koniówki. Miejscami jednak, w celu ujarzmienia rwących wód górskich i ochrony dobytku mieszkających w pobliżu rzeki, zbudowano (począwszy od Koniówki, a skończywszy na Wróblówce) system zapór przeciwrumowiskowych; wyprostowano bieg rzeki, zwężono, pogłębiono i obudowano koryto.
O każdej porze roku wahania temperatury w rejonie Czarnego Dunajca są większe niż na innych terenach. Lato krótsze, zima dłuższa. Przymrozki zdarzają się już we wrześniu, a wiosną jeszcze w drugiej dekadzie maja. Na Podhalu wieją dwa wiatry: Halny – ciepły, orawski – chłodny. Oba bywają gwałtowne, wyrządzają wielkie szkody w drzewostanie oraz powodują zniszczenia we wsiach, często zrywając dachy zabudowań. Klimat w obrębie gminy Czarny Dunajec jest zróżnicowany. W kotlinach cieplej, a na równinach chłodniej. Mgły występują tu również częściej niż na pozostałych obszarach Polski. Opady atmosferyczne występują tu również częściej niż na pozostałych terenach Polski. Bywa, że ulewy letnie są gwałtowne i długotrwałe, powodujące w następstwie wylewy rzek i powodzie.
Największą klęską żywiołową w historii Koniówki była powódź z 1934 roku, w czasie której na Podhalu zalanych zostało ok. 7 tys. ha powierzchni, a 36 wiosek poniosło szkody w dobytku i inwentarzu.


Koniowka.info ©

Pisz do nas i z nami
Wróć do spisu treści